วันสมเสร็จโลกตรงกับวันที่ 27 เมษายนของทุกปี โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างความตระหนักถึงปัญหาปริมาณที่ลดลงอย่างต่อเนื่องของสมเสร็จจากการรุกรานของมนุษย์ ซึ่งสำหรับประเทศไทยนั้น สมเสร็จเป็นสัตว์ดึกดำบรรพ์ชนิดหนึ่ง มีสายเลือดใกล้เคียงม้าและแรด และเป็นสัตว์ป่าสงวน 1 ใน 20 ชนิดของประเทศไทย ตามพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2562 และตามอนุสัญญา CITES Appendix I รวมถึงเป็นสัตว์ที่ใกล้จะสูญพันธุ์ตาม U.S. Endengered Species Act

“สมเสร็จ” หรือ ผสมเสร็จ (Tapir) เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมขนาดใหญ่ มีลักษณะของสัตว์หลายชนิดผสมกันอยู่ในตัวเดียว เนื่องจากลําตัวมีขนสีขาวและดำตัดกัน ส่วนท้องเป็นสีขาว ส่วนหัวและท้ายลําตัวเป็นสีดำ มีจมูกยื่นยาวคล้ายงวงช้างที่ยืดหดม้วนได้รอบทิศทาง ลำตัวเหมือนหมูแต่มีขายาว มีกีบเท้าคล้ายแรด และมีหางสั้นเหมือนหมี ชอบใช้ชีวิตสันโดษอยู่ในป่าทึบ อาศัยอยู่ในแถบอเมริกาใต้ อเมริกากลาง และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

สมเสร็จเป็นสัตว์ที่สายตาไม่ดี แต่มีระบบประสาทรับฟังทางหูและดมกลิ่นดีเยี่ยม ชอบออกหากินเวลากลางคืน โดยใช้จมูกที่เป็นงวงดมกลิ่น เมื่อถูกรบกวนจะหนีลงไปแอบใต้น้ำได้เป็นเวลานานจึงจะกลับขึ้นมา สมเสร็จเป็นสัตว์กินพืช โดยอาหารประมาณครึ่งชีวิตของสมเสร็จคือผลไม้ เมื่อกินผลไม้สมเสร็จจะกลืนเมล็ดลงไปด้วย จากนั้นเมล็ดที่อยู่ในอุจจาระของมันจะกระจายไปทั่วป่า จนสมเสร็จได้รับฉายาว่า “นักปลูกป่า”

วิถีชีวิตของสมเสร็จก่อให้เกิดสมดุลของโครงสร้างและความหลายหลายของป่า การสูญพันธุ์ของสมเสร็จ จึงจะส่งผลกระทบต่อความหลากหลายทางชีวภาพของป่า ซึ่งในประเทศไทยสามารถพบสมเสร็จได้ในผืนป่าตะวันตก อาทิ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวร เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าอุ้มผางและป่าทั่วภาคใต้
ที่มา กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช